Αυτές τις μέρες που τα παιδιά γράφουν εξετάσεις, αναρωτιέμαι τι απ' όλα τούτα που διαβάζουν θα τους μείνει όταν το σχολείο θα έχει πια τελειώσει. Εντάξει, δεν είπα να θυμούνται ανάμεσα σε ποιους έγινε η Ανταλκίδειος Ειρήνη, ας θυμούνται όμως ανάμεσα σε ποιους έγινε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος. Μα ούτε καν αυτό· πιο σημαντικό μου φαίνεται ν' αντιληφθούν ότι η γνώση ανοίγει τον δρόμο για την ελευθερία· κι ακόμα πιο σημαντικό, περισσότερο κι απ' αυτό, να νιώσουν ότι οι δάσκαλοί τους πίστεψαν σ' αυτό που είναι και σ' αυτό που έχουν τη δυνατότητα να γίνουν. Μπορεί να ζητάω πάρα πολλά σε μια εποχή που έχει απαξιώσει σε τέτοιο βαθμό το σχολείο και τους δασκάλους, ωστόσο, πάντα θα υπάρχει έστω κι ένα παιδί που θα νιώσει τη ζεστασιά της σχέσης μεταξύ μαθητή και δασκάλου και θ' αντλήσει απ' αυτήν δύναμη.
Ένα τέτοιο παιδί ήταν ο Γάλλος συγγραφέας Αλμπέρ Καμύ: αφού έχασε τον πατέρα του όταν ήταν ακόμα μωρό, μεγάλωσε με τη γιαγιά του και την αναλφάβητη και σχεδόν κωφή μητέρα του μέσα σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Οι πιθανότητες να ξεφύγει από τη μιζέρια ήταν λίγες, όμως ο μικρός Αλμπέρ ήταν εξαιρετικός μαθητής κι ο δάσκαλός του, ο Λουί Ζερμαίν, έδειξε εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του παιδιού και το στήριξε κάνοντας του δωρεάν μαθήματα κι γράφοντάς το στο γυμνάσιο, παρά τις αντιρρήσεις της γιαγιάς του, που θα προτιμούσε να παρατήσει το σχολείο και να πιάσει δουλειά. Τη συνέχεια λίγο πολύ την ξέρουμε: ο Καμύ έγινε ένας από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς και φιλοσόφους του 20ου αιώνα και μάλιστα το 1957 του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ "για τη σημαντική λογοτεχνική του παραγωγή, η οποία με διαυγή ειλικρίνεια φωτίζει τα προβλήματα της ανθρώπινης συνείδησης των καιρών μας". Λίγο καιρό μετά την απονομή του βραβείου, ο Καμύ έγραψε το παρακάτω γράμμα στον παλιό του δάσκαλο:
Ένα τέτοιο παιδί ήταν ο Γάλλος συγγραφέας Αλμπέρ Καμύ: αφού έχασε τον πατέρα του όταν ήταν ακόμα μωρό, μεγάλωσε με τη γιαγιά του και την αναλφάβητη και σχεδόν κωφή μητέρα του μέσα σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Οι πιθανότητες να ξεφύγει από τη μιζέρια ήταν λίγες, όμως ο μικρός Αλμπέρ ήταν εξαιρετικός μαθητής κι ο δάσκαλός του, ο Λουί Ζερμαίν, έδειξε εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του παιδιού και το στήριξε κάνοντας του δωρεάν μαθήματα κι γράφοντάς το στο γυμνάσιο, παρά τις αντιρρήσεις της γιαγιάς του, που θα προτιμούσε να παρατήσει το σχολείο και να πιάσει δουλειά. Τη συνέχεια λίγο πολύ την ξέρουμε: ο Καμύ έγινε ένας από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς και φιλοσόφους του 20ου αιώνα και μάλιστα το 1957 του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ "για τη σημαντική λογοτεχνική του παραγωγή, η οποία με διαυγή ειλικρίνεια φωτίζει τα προβλήματα της ανθρώπινης συνείδησης των καιρών μας". Λίγο καιρό μετά την απονομή του βραβείου, ο Καμύ έγραψε το παρακάτω γράμμα στον παλιό του δάσκαλο:
19 Νοεμβρίου 1957
Αγαπητέ κύριε Ζερμαίν,
Άφησα λιγάκι να κοπάσει ο θόρυβος που με τριγύριζε όλες αυτές τις μέρες πριν σας μιλήσω λίγο με όλη μου την καρδιά. Μόλις μου έγινε μια πολύ μεγάλη τιμή, την οποία ούτε επιδίωξα ούτε ζήτησα. Όταν όμως έμαθα το νέο, η πρώτη μου σκέψη, μετά τη μητέρα μου, ήταν για σας. Χωρίς εσάς, χωρίς αυτό το στοργικό χέρι που τείνατε στο μικρό, φτωχό παιδί που ήμουν, χωρίς τη διδασκαλία σας και το παράδειγμά σας, τίποτε απ' όλα αυτά δε θα είχε συμβεί. Δεν θεωρώ τόσο σπουδαία αυτού του είδους την τιμή, αλλά αυτή εδώ είναι τουλάχιστον μια ευκαιρία για να σας πω τι ήσασταν και είστε πάντα για μένα και για να σας διαβεβαιώσω ότι οι προσπάθειές σας, η δουλειά σας και η γενναιόδωρη καρδιά που βάλατε μέσα σ' αυτήν είναι πάντα ζωντανές σ' ένα απ' τα μικρά σας σχολιαρόπαιδα, που, παρά την ηλικία, δεν έπαψε να είναι ευγνώμων μαθητής σας.
Σας φιλώ θερμά,
Αλμπέρ Καμύ
Τι θα μπορούσε να είναι ομορφότερο απ' αυτό;
Εδώ μπορείτε να διαβάσετε το γράμμα του Καμύ στο πρωτότυπο, καθώς και την απάντηση του δασκάλου του. Παρακάτω μπορείτε ν' ακούσετε τον Καμύ να εκφωνεί τον λόγο του στην τελετή απονομής του βραβείου Νόμπελ και σ' αυτή τη διεύθυνση μπορείτε να τον διαβάσετε σε αγγλική μετάφραση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου