ΟΙ POLAROIDS ΤΟΥ ΤΑΡΚΟΦΣΚΙ

     Ο Αντρέι Ταρκόφσκι ήταν γιος του ποιητή Αρσένι Ταρκόφσκι. Ήταν κι ο ίδιος ποιητής, μόνο που χρησιμοποιούσε την κάμερα αντί για στιλό. Οι ταινίες του είναι ό, τι πιο κοντά στην ποίηση έχει να επιδείξει ο κινηματογράφος και παράλληλα είναι το αρτιότερο δείγμα της κινηματογραφικής τέχνης. Ο Μπέργκμαν έλεγε για τον Ταρκόφσκι ότι είναι ο μεγαλύτερος από όλους τους ομότεχνούς του γιατί κινείται με απίστευτη φυσικότητα στον κόσμο του ονείρου. Εδώ όμως δεν έχω σκοπό να γράψω για κάποια από τις ταινίες του, ούτε να αναρτήσω καμία. Η σημερινή ανάρτηση είναι αφιερωμένη στις φωτογραφίες του, στις polaroids που τράβηξε στη Ρωσία και την Ιταλία στα τελευταία χρόνια της ζωής του, οι οποίες μάλιστα εκδόθηκαν σε βιβλίο με τον τίτλο Instant Light το 2006. Αν και μια απλή polaroid δεν έχει την εικονοπλαστική δύναμη του κινηματογράφου, ωστόσο, οι φωτογραφίες του διαπνέονται από την ίδια θλιμμένη, στοχαστική ομορφιά που υπάρχει στις ταινίες του και μας μεταφέρουν απαλά στον ονειρώδη κόσμο του δημιουργού τους.

Υ.Γ. : Αν θέλετε να δείτε κι άλλες φωτογραφίες του Ταρκόφσκι, επισκεφθείτε αυτό:

http://www.diphotos.net/JJ/Tarkovskij/Web/li.htm

ΡΩΣΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

      Είναι γεγονός ότι αυτό το μπλογκ δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση στην αμερικάνικη κουλτούρα: βιβλία, ταινίες κι ακόμα περισσότερο μουσική, είναι κυρίως made in USA. Νιώθω κάπως αμήχανα που διαπιστώνω ότι είμαι τόσο αμερικανάκι, αλλά, άμα το σκεφτούμε λίγο παραπάνω, φαίνεται λογικό, αφού τα αμερικάνικα πολιτιστικά προϊόντα κυριαρχούν σε όλο τον κόσμο τουλάχιστον τα τελευταία 60 χρόνια. Λέω όμως για λίγες μέρες ν' αλλάξω στρατόπεδο, με την ψυχροπολεμική έννοια, και ν' ασχοληθώ με τη Ρωσία. Για εισαγωγή, ένας πίνακας του Konstantin Makovsky, από τα τέλη του 19ου αιώνα.

Η ΧΑΜΕΝΗ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΝΑ ΚΡΑΤΑΣ ΜΥΣΤΙΚΟ

the lost art of keeping a secret (queens of the stone age)

ΛΙΓΟΣ ΠΟΕ ΑΚΟΜΑ: ΤΟ ΚΟΡΑΚΙ

πηγή: butdoesitfloat.com

Α, καιρό έχουμε να δούμε Πόε στο μπλογκ, να τρομάξουμε λιγάκι με καμιά από τις ιστορίες του! Σήμερα βέβαια δεν έχει animation, έχει όμως απαγγελία του διασημότερου και ίσως σπουδαιότερου έργου του από τον ηθοποιό με το πιο τρομακτικό βλέμμα, τον Christopher Walken. Πάλι καλά που τον ακούμε μόνο και δεν τον βλέπουμε, γιατί σ' αυτή την περίπτωση το βίντεο θα ισοδυναμούσε με θρίλερ! Και για να κάνουμε ακόμα πιο γοτθική την ατμόσφαιρα, ορίστε και μια εικόνα από την εικονογράφηση του Harry Clarke στο έργο του Πόε...

ΑΝΕΜΟΔΑΡΜΕΝΑ ΎΨΗ

 

     "Η μεγάλη μου σκέψη στη ζωή είναι αυτός. Αν όλα χάνονταν κι αυτός έμενε, θα συνέχιζα να υπάρχω. Κι αν όλα έμεναν κι αυτός χανόταν, το σύμπαν θα ήταν για μένα τόπος ξένος και φοβερός. Δεν θα' χα θέση εκεί. Η αγάπη μου για τον Λίντον είναι σαν το φύλλωμα του δάσους. Ο χρόνος θα την αλλάξει, το ξέρω καλά, όπως ο χειμώνας αλλάζει τα δέντρα. Η αγάπη μου για τον Χηθκλιφ είναι σαν τα αιώνια βράχια αποκάτω - λίγη ευχαρίστηση μου δίνει αλλά αναγκαία. Νέλλυ, είμαι ο Χήθκλιφ . Είναι πάντα, πάντα στο νου μου. Δεν μου δίνει χαρά, όπως δεν μου δίνει χαρά ο εαυτός μου, αλλά είναι μέσα μου, σαν τον ίδιο τον εαυτό μου".

 (σελ. 151 -152, Έμιλυ Μπροντέ, Ανεμοδαρμένα Ύψη, μτφρ. Άρης Μπερλής, εκδόσεις Άγρα)

Υ.Γ.: Η ενότητα audiovisual delight βασίζεται στην εξής ιδέα: Ως αφετηρία υπάρχει ένα σημαντικό έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας, από το οποίο αντιγράφω ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα και το συνδυάζω με μια φωτογραφία που, κατά τη γνώμη μου, απηχεί την ατμόσφαιρα του έργου. Στη συνέχεια, συνδέω με link από το youtube ένα τραγούδι εμπνευσμένο από το συγκεκριμένο έργο με μια φράση του κειμένου που θα μπορούσε να έχει αποτελέσει την πηγή έμπνευσης, τη βάση του τραγουδιού.

ΤΟ ΜΕΘΥΣΜΕΝΟ ΚΑΡΑΒΙ ΤΟΥ ΑΡΘΟΥΡΟΥ ΡΕΜΠΩ

                                                                                                                                                           

     Σαν σήμερα, στις 20 Οκτωβρίου του 1854, γεννήθηκε  ο Αρθούρος Ρεμπώ. Τα γενέθλια μιας τόσο σημαντικής μορφής, που έγραψε τόσο εξαίσια ποιήματα, πρέπει οπωσδήποτε να γιορταστούν στο bibliokult. Γι' αυτό παραθέτω λίγους στίχους από το "Μεθυσμένο Καράβι" (le Bateau Ivre), το διονυσιακό, οργιαστικό ποίημα που έγραψε ο Ρεμπώ σε ηλικία 17 ετών, σε μετάφραση Καίσαρα Εμμανουήλ. Έριξα μια ματια στο αρχείο μου για κάποια εικόνα που θα απέδιδε τις περιγραφές του ταξιδιού του μεθυσμένου καραβιού. Καμιά θαλασσινή εικόνα δεν ήταν κατάλληλη. Η πιο ταιριαστή ήταν παραδόξως η φωτογραφία του εσωτερικού μιας οθωμανικής σκηνής του 17ου αιώνα, η οποία βρίσκεται στο Ιστορικό Μουσείο της Δρέσδης, κι αυτό γιατί φαντάζομαι ότι, αν βρισκόμουν μέσα στη σκηνή και κοιτούσα ολόγυρα, θα ένιωθα την ίδια μεθυστική, ηδονιστική παραζάλη που νιώθω διαβάζοντας το "Μεθυσμένο Καράβι".

ΤΟ ΜΕΘΥΣΜΕΝΟ ΚΑΡΑΒΙ

Μες στον τρελό τον παφλασμό των παλιρροιών, τον άλλο

Χειμώνα, πιο απειθάρχητο κι απ' τα παιδιά, είχα τρέξει!

Κι όσα χερσόνησα άφησα στο δρόμο μου ποτέ τους

Δεν είχαν νιώσει σαματά πιο θριαμβικό από κείνο.

Η καταιγίδα ευλόγησε τους πελαγίσιους μου όρθρους.

Από φελό αλαφρότερον ορχήθηκα στο κύμα,

Αιώνιο, όπως λεν, παγιδευτή θυμάτων, δέκα νύχτες,

Χωρίς των φάρων τα χαζά να νοσταλγήσω μάτια.

Πιο αβρό παρ' όσο στα παιδιά του άγουρου μήλου η σάρκα,

Το κύμα πράσινο, έλουσε το ελάτινο σκαρί μου

Κι έπλυνε κάθε μου κηλίδα από κρασιά γαλάζια

Κι από εμετούς, σκορπίζοντας άγκυρες και τιμόνι.

Και μες στο ποίημα το πλατύ, από τότε, είμαι λουσμένο

Του πόντου, αφέψημα γλυκό από τους χυμούς των άστρων,

Πίνοντας πράσινο γλαυκό, όπου, ωχρό κι έκθαμβο σκάφος,

Ένας πνιγμένος, κάποτε, κυλάει συλλογισμένος.

Όπου, την όψη αλλάζοντας των γαλανών χρωμάτων,

Τρέλα, ρυθμοί απαλοί κι αργοί κάτω απ' το φως της μέρας,

Πιο δυνατά και από το αλκοόλ και πιο πλατιά απ' τις λύρες

Του έρωτα υπόκωφα οι πικρές πυκνάδες αναβράζουν.

Ξέρω ουρανούς που σ' αστραπές σκίζονται, και σιφούνια,

Ρέματα κι αντιμάμαλα· ξέρω το βράδυ ακόμη, 

Την οιστρωμένη χαραυγή, λαό από περιστέρια,

Και κάποτε είδα ό, τι ο άνθρωπος φαντάστηκε πως είδε.

Αρθούρος Ρεμπώ, μτφρ. Καίσαρ Εμμανουήλ, εκδόσεις Πρόσπερος

HEDY LAMARR

      Αν τυχόν γνωρίζετε ποια είναι η Hedy Lamarr, τρία πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: είτε είστε κοντά στα 80, είτε είστε ειδήμονες στο παλιό Χόλιγουντ, είτε έχετε δει το "Σαμψών και Δαλιδά" κάποιο μεσημέρι της Μεγάλης Εβδομάδας που η τηλεόραση δείχνει ό, τι έχει και δεν έχει σχετικά με τον Χριστό, τη Βίβλο και τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, σε ένδειξη θρησκευτικής ευλάβειας. Σε όποια κατηγορία κι αν ανήκετε, σίγουρα έχετε θαυμάσει την εκθαμβωτική Hedy, η οποία ήταν κάποτε γνωστή ως "η ομορφότερη γυναίκα στον κόσμο"...
     Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η Hedy Lamarr γεννήθηκε το 1914 στη Βιέννη ως Hedwig Keisler, από γονείς εβραϊκής καταγωγής. Στην εφηβεία, παράτησε το σχολείο για να γίνει ηθοποιός και το 1930 εμφανίστηκε στην πρώτη της ταινία. Ωστόσο, η διασημότητα ήρθε το 1933, με την πέμπτη ταινία της, το τσέχικο φιλμ "Ecstasy", στο οποίο εμφανιζόταν γυμνή και υποκρινόταν οργασμό, πράγμα που συνέβαινε για πρώτη φορά στην ιστορία του κινηματογράφου! Λίγο μετά την προβολή της ταινίας, η Hedy παντρεύτηκε τον χειρότερο άντρα που θα μπορούσε να διαλέξει: έναν πάμπλουτο Αυστριακό φασίστα, έμπορο όπλων, ο οποίος ήταν τόσο αμοραλιστής ( ε, ναι, και φασίστας και έμπορος όπλων, αμοραλιστής θα ήταν, δε θα ήταν κανένας ιδεολόγος) που, στη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου, πουλούσε όπλα και στους δύο εμπολέμους. Σαν να μην έφταναν αυτά, ήταν τρομερά κτητικός και υποτιμούσε συνεχώς τη γυναίκα του. Παρ' όλα αυτά, η Hedy παρευρισκόταν στα δείπνα που έδινε για τους υψηλόβαθμους ναζί φίλους του και άκουγε όσα έλεγαν προσεκτικά, ΠΟΛΥ προσεκτικά, όπως φάνηκε στη συνέχεια. Ο μύθος λέει (κι εγώ, όπως ξέρετε πεθαίνω για κάτι τέτοια) ότι ένα βράδυ που θα συνόδευε τον άντρα της σε ένα πάρτυ, φόρεσε όλα της τα κοσμήματα, "γιατί ήθελε να δείχνει υπέροχη" . Πράγματι, πήγε στο πάρτυ και κάποια στιγμή σηκώθηκε κι έφυγε. Από το πάρτυ, από το γάμο της, από την Ευρώπη. Πήγε στην Αμερική, υπέγραψε συμβόλαιο με την MGM και έκανε καριέρα στο Χόλιγουντ.

     Σιγά την ιστορία, θα μου πείτε. Άλλη μια χαζή κουκλίτσα που προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την ομορφιά της όσο καλύτερα μπορούσε σε κάθε περίσταση. Χα! Δεν θα μπορούσατε να πέσετε πιο έξω! Καταπιείτε το σεξισμό σας και διαβάστε τη συνέχεια. Όταν ξέσπασε ο πόλεμος, η Hedy αποφάσισε να αξιοποιήσει όσα είχε μάθει από τους φίλους του άντρα της στον αγώνα κατά του Χίτλερ. Ξεκίνησε λοιπόν, σε συνεργασία με τον μουσικοσυνθέτη George Antheil, να δουλεύει πάνω στην ιδέα ενός ραδιοπομπού που θα έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί πολλές συχνότητες, επιλέγοντας κάθε φορά την πιο πρόσφορη, ώστε να μην εντοπίζεται από τον εχθρό. Το σύστημα που εφηύρε η Hedy είναι σήμερα γνωστό ως " τεχνολογία διασποράς φάσματος" και πάνω σ' αυτό βασίζονται σε μεγάλο βαθμό οι σύγχρονες τηλεπικοινωνίες. Η Hedy και ο συνάδελφός της προσέφεραν δωρεάν την πατέντα τους στο στρατό, ωστόσο δεν πήραν την απαιτούμενη αναγνώριση. Οι ιθύνοντες αγνόησαν τις ικανότητες της Hedy, η οποία συνεχώς επινοούσε νέες εφευρέσεις, είτε επειδή δεν μπορούσαν να καταλάβουν για ποιο λόγο μια όμορφη γυναίκα δεν αρκείται στην ομορφιά της και ζητά κάτι παραπέρα, είτε γιατί ήταν απολύτως πεπεισμένοι ότι μια γυναίκα, και μάλιστα εντυπωσιακά όμορφη, δεν μπορούσε να είναι αρκετά έξυπνη, ώστε οι ιδέες της να έχουν κάποια αξία. Η αναγνώριση άργησε πολύ για την Hedy Lamarr, η οποία, ως το τέλος της ζωής της (2000), πικραμένη από την αντιμετώπιση που είχε δεχθεί, θεωρούσε ότι η ομορφιά της ήταν γι' αυτή κατάρα.

Υ.Γ. 1: Οι πληροφορίες για το παραπάνω κείμενο βασίστηκαν κυρίως στο rookiemag.com και το www.brainpickings.org, που ανήκουν - και τα δύο - στα αγαπημένα μου site.
Υ.Γ. Ας δούμε και μια ταινία με τη Hedy Lamarr: το Algiers, που αποτελεί το το αμερικάνικο ριμέικ του Pepe le Moko.

PETER LORRE

     Στις δύο προηγούμενες αναρτήσεις έγινε λόγος για διανοούμενους που εγκατέλειψαν τη ναζιστική Γερμανία και κατέφυγαν στις ΗΠΑ. Όμως, εκτός από τους διανοούμενους, το ίδιο έπραξαν και

πολλοί καλλιτέχνες, ιδιαίτερα από τον χώρο του κινηματογράφου, όπως ο Fritz Lang, ο Douglas Sirk, η Marlene Dietriech και πολλοί άλλοι. Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν ταυτιστεί στο μυαλό μας με τον αστραφτερό κόσμο του Χόλιγουντ και αγνοούμε εντελώς τη συναρπαστική ιστορία που υπάρχει από πίσω τους. Τέτοια είναι, για παράδειγμα, η ιστορία της Hedy Lamarr (γι' αυτήν θα γράψω την επόμενη φορά) και του Peter Lorre, για τον οποίο θα γράψω σήμερα. Το πραγματικό του όνομα ήταν Lazlo Loewenstein και γεννήθηκε το 1904 σε μια μικρή πόλη της Αυστρο- Ουγγαρίας, που σήμερα ανήκει στη Σλοβακία. Μεγάλωσε ωστόσο στη Βιέννη, όπου -κατά τα λεγόμενά του- υπήρξε μαθητής του Freud και σε ηλικία 21 ετών πήγε στο Βερολίνο. Εκεί έγινε στενός συνεργάτης του Brecht και γνώρισε τον έρωτα της ζωής του, την Celia Lovsky, επίσης ηθοποιό, με την οποία υπήρξαν ζευγάρι για δέκα χρόνια και φίλοι για όλη του τη ζωή. Η Celia ήταν αυτή που τον έφερε σε επαφή με τον Fritz Lang, ο οποίος, το 1931, του έδωσε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο "Μ", το αριστούργημα του γερμανικού εξπρεσιονιστικού κινηματογράφου.
     Μετά από δύο χρόνια όμως, όταν οι Ναζί πήραν την εξουσία, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Γερμανία, αρχικά για το Παρίσι και μετά για το Λονδίνο, όπου τράβηξε την προσοχή του Hitchcock και πήρε τελικά τον ρόλο του κατασκόπου στην ταινία "Ο άνθρωπος που ήξερε πολλά". Στη συνέχεια πήγε στο Χόλιγουντ και έπαιξε, μεταξύ άλλων, στην κινηματογραφική μεταφορά του "Έγκλημα και Τιμωρία" και στα δύο διασημότερα φιλμ νουάρ, το "Γεράκι της Μάλτας" και το "Καζαμπλάνκα". Μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο η καριέρα του και η υγεία του άρχισαν να φθίνουν. Σίγουρα έπαιξε κάποιο ρόλο το γεγονός ότι, κατά την περίοδο του μακαρθισμού, θεωρούνταν ύποπτος για τα πολιτικά του φρονήματα αλλά η σημαντικότερη αιτία ήταν η εξάρτησή του από τη μορφίνη. Μετά από κάποια εγχείρηση στα νεανικά του χρόνια, ο γιατρός του είχε χορηγήσει μορφίνη για να ανακουφίσει τους πόνους. Από τότε και για όλη του τη ζωή πάλευε κρυφά ενάντια σ' αυτή την εξάρτηση. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του η όψη του ήταν πολύ αλλοιωμένη, πράγμα που δεν τον εμπόδισε να δώσει απολαυστικές ερμηνείες στις ταινίες τρόμου "The Raven" και "Tales of Terror" του Roger Corman. Πάντως, η κορυφαία ερμηνεία όλης της καριέρας του παραμένει στο ρόλο του ψυχοπαθή δολοφόνου στο "Μ". Πέθανε το 1964 από εγκεφαλικό.

Υ.Γ. 1: Οι περισσότερες πληροφορίες για το πιο πάνω κείμενο αντλήθηκαν από το βιβλίο "The Rough Guide to Cult Movies", των εκδόσεων Rough Guides.

Υ.Γ. 2: Όποιος από σας ισχυρίζεται ότι είναι σινεφίλ και δεν έχει δει το "Μ" του Fritz Lang, πέρα από την απύθμενη ντροπή που θα έπρεπε να νιώθει για την άγνοιά του, οφείλει να το δει το συντομότερο δυνατό, για να μην πω τώρα αμέσως! Και για να προλάβω δικαιολογίες του τύπου "πού να τη βρω τώρα τόσο παλιά ταινία", ορίστε:

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ

     Σήμερα είναι 12 Οκτωβρίου, η επέτειος της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς. Πάντα πίστευα ότι αυτή η μέρα θα'πρεπε να είναι εθνική γιορτή και όχι η 28η Οκτωβρίου. Φαίνεται πιο λογικό να γιορτάζουμε το τέλος του πολέμου, όπως γίνεται στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που είχαν γερμανική Κατοχή, και όχι την αρχή του, όμως η λογική δεν έχει ιδιαίτερη σχέση με την πολιτική. Άλλωστε, αν γιορτάζαμε το τέλος της Κατοχής, θα' πρεπε να μιλήσουμε για την Εθνική Αντίσταση κι ακόμα για τα Δεκεμβριανά και τον Εμφύλιο, ενώ γι' αυτά τα ζητήματα ίσχυαν  -και μέχρι ένα σημείο ισχύουν ακόμα- οι κανόνες που ισχύουν και στο fight club: 1ος κανόνας: Δεν μιλάς γι' αυτά. 2ος κανόνας: ΔΕΝ μιλάς γι' αυτά. Τελοσπάντων, με αφορμή τη σημερινή μέρα, θυμήθηκα ένα τραγούδι των Μπ. Μπρεχτ και Κ. Βάιλ, το οποίο καταγράφει συνοπτικά όλη την πορεία του γερμανικού στρατού στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, μέχρι που έφαγε τα μούτρα του στη Ρωσία και σήμανε η αρχή του τέλους για τη ναζιστική Γερμανία. Το συγκεκριμένο τραγούδι θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και στην τάξη, στο μάθημα της Ιστορίας και μάλιστα διαθεματικά, με τον καθηγητή των Αγγλικών, αν χρησιμοποιηθεί η παρακάτω εκτέλεση, ή των Γερμανικών, αν χρησιμοποιηθεί το πρωτότυπο ποίημα. Αφ'ενός δίνει στα παιδιά μια σχηματοποιημένη εικόνα της γερμανικής επέκτασης στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αφ' ετέρου, μας δίνει τη δυνατότητα να πούμε ότι δεν ήταν όλοι οι Γερμανοί ναζί και να μιλήσουμε για τον Μπρεχτ και άλλους Γερμανούς διανοούμενους που εναντιώθηκαν στον Χίτλερ και αναγκάστηκαν, άμεσα ή έμμεσα, να εγκαταλείψουν τη χώρα. Κι ακόμα, είναι μια ευκαιρία για πολλούς μαθητές ν' ακούσουν για πρώτη φορά την υπέροχη P.J. Harvey.

  What was sent to the soldier's wife
From the ancient city of Prague
From Prague came a pair of high-heeled shoes
With a kiss or two came the high-heeled shoes
From the ancient city of Prague

What was sent to the soldier's wife
From Oslo, over the sound
From Oslo there came a collar of fur
How appeases her, little collar of fur
From Oslo, over the sound

What was sent to the soldier's wife
From the wealth of Amsterdam
From Amsterdam
He got her a hat
She looked sweet in that
In a little dutch hat
From the wealth of Amsterdam

What was sent to the soldier's wife
From Brussels in Belgium land
From Brussels he sent her laces so rare
To have and to wear
Oh those laces so rare
From Brussels in Belgium land

What was sent to the soldier's wife
From Paris, city of light
In Paris he got her a silken gown
T'was end in town
Oh silken gown
From Paris, city of light
What was sent to the soldier's wife
From the south from Bucharest
From Bucharest
He sent her his shirt
Embroidered and pert
That Rumanian shirt
From the south of Bucharest

What was sent to the soldier's wife
From far-off Russian land
From Russia there came
Just a widow's veil
A death to be wed
In her widows veil
From the far-off Russian land

 " PJ Harvey sings Kurt Weill and Bertolt Brecht's "Ballad of the soldier's wife" Brecht, Weill : Ballade von der Frau des Soldaten, PJ Harvey, Ballade de la femme du soldat.

Ο ΤΟΜΑΣ ΜΑΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΦΑΣΙΣΜΟ

     Ο Τόμας Μαν ανήκε στους πνευματικούς ανθρώπους που δεν φοβόντουσαν να καταδικάσουν δημόσια το φασισμό. Ήδη κατά τη διάρκεια της δημοκρατίας της Βαϊμάρης προειδοποιούσε τους συμπατριώτες του για τη ναζιστική απειλή. Επομένως, ήταν αναμενόμενο να εγκαταλείψει τη Γερμανία με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, το 1933. Αρχικά, μετακόμισε με την οικογένειά του στην Ελβετία και τελικά, το 1936, εκπατρίστηκε επίσημα και εγκαταστάθηκε στην Καλιφόρνια. Οι ναζί, μην μπορώντας να τον τιμωρήσουν με άλλο τρόπο, του αφαίρεσαν τον τιμητικό διδακτορικό τίτλο από το Πανεπιστήμιο της Βόννης, τον οποίο επανέκτησε το 1946. Ο Τόμας Μαν δεν επέστρεψε ποτέ στην πατρίδα του ως μόνιμος κάτοικος. Έμεινε στις Η.Π.Α. ως το 1953, έχοντας μάλιστα αποκτήσει την αμερικάνικη υπηκοότητα, και τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Ελβετία. Στο παρακάτω βίντεο, ο Γερμανός συγγραφέας, μιλώντας στο αμερικάνικο δίκτυο NBC, το Μάρτιο του 1940, καταδικάζει τον αντισημιτισμό. Λέει χαρακτηριστικά: " Ο σημερινός αντισημιτισμός, ο αποτελεσματικός αλλά τεχνητός αντισημιτισμός της τεχνικής εποχής μας, δεν είναι αυτοσκοπός. Δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από το εργαλείο που ξεβιδώνει, κομμάτι- κομμάτι, ολόκληρο το μηχανισμό του πολιτισμού μας. Ή, για να χρησιμοποιήσω μια σύγχρονη παρομοίωση, ο αντισημιτισμός είναι σαν χειροβομβίδα που πετιέται πάνω από τον τοίχο για να φέρει σύγχυση και καταστροφή στο στρατόπεδο της δημοκρατίας. Αυτός είναι ο αληθινός και κύριος σκοπός του".

                                    (  πηγή: life.time.com)

ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ

     Είπα σήμερα ν' αναρτήσω αυτή τη φωτογραφία για να σας φτιάξω την εβδομάδα. Δεν υπάρχει άλλη φωτογραφία που να με κάνει να χαμογελάω κάθε μα κάθε φορά που τη βλέπω, μιας και αιχμαλωτίζει με τρομερή επιτυχία την παιδική αθωότητα και τον μοναδικό τρόπο που τα παιδιά συμμετέχουν σ' αυτό που βλέπουν. Ο φωτογράφος, ο Alfred Eisenstaedt, είναι περισσότερο γνωστός γι' αυτή τη φωτογραφία , μα προτιμώ τούτην εδώ, η οποία απεικονίζει τις αντιδράσεις των παιδιών που παρακολουθούν σε μια υπαίθρια παράσταση κουκλοθεάτρου, στο Παρίσι, το 1963, την ιστορία του Αη Γιώργη και του Δράκου. Υποθέτω ότι τη συγκεκριμένη στιγμή ο Αη Γιώργης σκοτώνει το δράκο... Καλή εβδομάδα!

(πηγή: life.time.com)

ΝΕΑ ΑΡΧΗ, ΑΠΟ ΤΟ ΜΠΑΛΕΤΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ

     Κι από το Τορόντο, στη Νέα Υόρκη (μα πόσο κοσμοπολίτικο είναι πια αυτό το bibliokult!), με ένα βίντεο από το Μπαλέτο της Νέας Υόρκης, που έχει τίτλο New Beginnings. Οι δύο χορευτές χορεύουν στον πεντηκοστό έβδομο όροφο του καινούριου World Trade Center, το οποίο δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, την ώρα που ανατέλλει ο ήλιος. Η χορογραφία είναι του Christopher Wheeldon και η μουσική το Spiegel Im Spiegel του Arvo Part. Είναι τέτοια η αρμονία των κινήσεων, της μουσικής και του φωτός, που νιώθω αυτό που λέει ο Τόμας Μαν στους Μπούντενμπρουκς, ότι, δήλαδή, η ομορφιά μπορεί να διαπεράσει κάποιον όπως ο πόνος. Καλό Σαββατοκύριακο!

ΤΑ 100 ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΙ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ DAVID BOWIE

     Λοιπόν, αν αυτή τη στιγμή είχα τη δυνατότητα να πάω ένα ταξίδι, θα πήγαινα στο Τορόντο. Ουδέποτε είχε περάσει από το μυαλό μου ως προορισμός, μου φαινόταν κάπως βαρετό, αλλά να που χρειάστηκαν δύο μόνο αναρτήσεις, αυτή κι η προηγούμενη, για ν' αλλάξω γνώμη. Τώρα σκέφτομαι ότι θα ήταν καταπληκτικά γιατί θα πήγαινα ΚΑΙ στο type books ΚΑΙ στην πινακοθήκη του Οντάριο, όπου, ως το τέλος του Νοεμβρίου, όπως διάβασα στο www.openculture.com πριν λίγο, υπάρχει έκθεση αφιερωμένη στον David Bowie, με περισσότερα από 300 προσωπικά του αντικείμενα, όπως φωτογραφίες και διάφορα χειρόγραφα, συν (μισό λεπτό να πάρω βαθειά ανάσα) μια λίστα με τα 100, κατά τη γνώμη του, κορυφαία βιβλία! Δε χρειάζεται σ' αυτό το σημείο ν' αρχίσω να μιλάω για το πόσο μ' αρέσει ο Bowie, το έχω κάνει στην πρώτη- πρώτη ανάρτηση του blog κι άλλωστε είναι αμαρτία να επικαλούμαστε το όνομα του θεού επί ματαίω, το λένε κι οι Δέκα Εντολές.
     Έχω όμως την εντύπωση ότι η λίστα έχει ενδιαφέρον και για τους μη οπαδούς του Bowie, αφ'ενός επειδή ο ίδιος είναι φανατικός αναγνώστης κι αφ'ετέρου επειδή, όποια περσόνα κι αν υιοθετήσει, δεν παύει να είναι "ο άνθρωπος που έπεσε στη Γη", επομένως οι επιλογές του δεν πρόκειται να είναι συνηθισμένες. Πραγματικά, ρίχνοντας μια γρήγορη ματιά, διαπιστώνουμε ότι τα διαβάσματά του καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα: μυθιστόρημα, ποίηση, ιστορία, φεμινισμός, ιστορία του ροκ εντ ρολ, κόμικς και λοιπά. Επίσης, είναι ωραίο να βλέπω στη λίστα κάποια βιβλία που αγαπώ κι εγώ πολύ, όπως "τα άσματα του Μαλντορόρ", του Λωτρεαμόν και την "Ιστορία του λαού των Ηνωμένων Πολιτειών" του Χάουαρντ Ζιν και είναι ακόμα πιο ωραίο που επισημαίνω βιβλία που δεν έχω διαβάσει αλλά τα έχω στα υπ' όψιν, όπως το "Ο Μαιτρ κι η Μαργαρίτα" του Μπουλγκάκοφ , "Ο Γατόπαρδος" του Λαμπεντούζα και "τα Μονοπάτια των Τραγουδιών" του Μπρους Τσάτουιν, μιας και τώρα μου φαίνεται ότι έχω έναν ακόμα λόγο για να τα διαβάσω. Πιο πολύ όμως χαίρομαι που ανακαλύπτω βιβλία που δε γνώριζα καν την ύπαρξή τους, αλλά μου κεντρίζουν τόσο το ενδιαφέρον που θέλω να ξεκινήσω το διάβασμα τώρα αμέσως, όπως το "The sailor who fell from grace with the sea" του Yukio Mishima και το "Sexual Personae: Art and Decadence from Nefertiti to Emily Dickinson" της Camille Paglia. Άντε, τώρα σταματάω, πάω να προλάβω τη βιβλιοθήκη, να δω αν έχει κανένα απ' αυτά τα βιβλία. Πρέπει να' χει πάρει το μάτι μου το "Ο Μαιτρ κι η Μαργαρίτα". Θα το διαβάσω ακούγοντας το station to station. Such is the stuff from where dreams are woven, που λέει κι ο λεπτός, λευκός Δούκας.

David Bowie's Top 100 Must Read Books:

The Age of American Unreason, Susan Jacoby, 2008
The Brief Wondrous Life of Oscar Wao, Junot Diaz, 2007
The Coast of Utopia (trilogy), Tom Stoppard, 2007
Teenage: The Creation of Youth 1875-1945, Jon Savage, 2007
Fingersmith, Sarah Waters, 2002
The Trial of Henry Kissinger, Christopher Hitchens, 2001
Mr. Wilson’s Cabinet of Wonder, Lawrence Weschler, 1997
A People’s Tragedy: The Russian Revolution 1890-1924, Orlando Figes, 1997
The Insult, Rupert Thomson, 1996
Wonder Boys, Michael Chabon, 1995
The Bird Artist, Howard Norman, 1994
Kafka Was The Rage: A Greenwich Village Memoir, Anatole Broyard, 1993
Beyond the Brillo Box: The Visual Arts in Post-Historical Perspective, Arthur C. Danto, 1992
Sexual Personae: Art and Decadence from Nefertiti to Emily Dickinson, Camille Paglia, 1990
David Bomberg, Richard Cork, 1988
Sweet Soul Music: Rhythm and Blues and the Southern Dream of Freedom, Peter Guralnick, 1986
The Songlines, Bruce Chatwin, 1986
Hawksmoor, Peter Ackroyd, 1985
Nowhere To Run: The Story of Soul Music, Gerri Hirshey, 1984
Nights at the Circus, Angela Carter, 1984
Money, Martin Amis, 1984
White Noise, Don DeLillo, 1984
Flaubert’s Parrot, Julian Barnes, 1984
The Life and Times of Little Richard, Charles White, 1984
A People’s History of the United States, Howard Zinn, 1980
A Confederacy of Dunces, John Kennedy Toole, 1980
Interviews with Francis Bacon, David Sylvester, 1980
Darkness at Noon, Arthur Koestler, 1980
Earthly Powers, Anthony Burgess, 1980
Raw (a ‘graphix magazine’) 1980-91
Viz (magazine) 1979 –
The Gnostic Gospels, Elaine Pagels, 1979
Metropolitan Life, Fran Lebowitz, 1978
In Between the Sheets, Ian McEwan, 1978
Writers at Work: The Paris Review Interviews, ed. Malcolm Cowley, 1977
The Origin of Consciousness in the Breakdown of the Bicameral Mind, Julian Jaynes, 1976
Tales of Beatnik Glory, Ed Saunders, 1975
Mystery Train, Greil Marcus, 1975
Selected Poems, Frank O’Hara, 1974
Before the Deluge: A Portrait of Berlin in the 1920s, Otto Friedrich, 1972
In Bluebeard’s Castle : Some Notes Towards the Re-definition of Culture, George Steiner, 1971
Octobriana and the Russian Underground, Peter Sadecky, 1971
The Sound of the City: The Rise of Rock and Roll, Charlie Gillete, 1970
The Quest For Christa T, Christa Wolf, 1968
Awopbopaloobop Alopbamboom: The Golden Age of Rock, Nik Cohn, 1968
The Master and Margarita, Mikhail Bulgakov, 1967
Journey into the Whirlwind, Eugenia Ginzburg, 1967
Last Exit to Brooklyn, Hubert Selby Jr. , 1966
In Cold Blood, Truman Capote, 1965
City of Night, John Rechy, 1965
Herzog, Saul Bellow, 1964
Puckoon, Spike Milligan, 1963
The American Way of Death, Jessica Mitford, 1963
The Sailor Who Fell From Grace With The Sea, Yukio Mishima, 1963
The Fire Next Time, James Baldwin, 1963
A Clockwork Orange, Anthony Burgess, 1962
Inside the Whale and Other Essays, George Orwell, 1962
The Prime of Miss Jean Brodie, Muriel Spark, 1961
Private Eye (magazine) 1961 –
On Having No Head: Zen and the Rediscovery of the Obvious, Douglas Harding, 1961
Silence: Lectures and Writing, John Cage, 1961
Strange People, Frank Edwards, 1961
The Divided Self, R. D. Laing, 1960
All The Emperor’s Horses, David Kidd,1960
Billy Liar, Keith Waterhouse, 1959
The Leopard, Giuseppe Di Lampedusa, 1958
On The Road, Jack Kerouac, 1957
The Hidden Persuaders, Vance Packard, 1957
Room at the Top, John Braine, 1957
A Grave for a Dolphin, Alberto Denti di Pirajno, 1956
The Outsider, Colin Wilson, 1956
Lolita, Vladimir Nabokov, 1955
Nineteen Eighty-Four, George Orwell, 1949
The Street, Ann Petry, 1946
Black Boy, Richard Wright, 1945
The Portable Dorothy Parker, Dorothy Parker, 1944
The Outsider, Albert Camus, 1942
The Day of the Locust, Nathanael West, 1939
The Beano, (comic) 1938 –
The Road to Wigan Pier, George Orwell, 1937
Mr. Norris Changes Trains, Christopher Isherwood, 1935
English Journey, J.B. Priestley, 1934
Infants of the Spring, Wallace Thurman, 1932
The Bridge, Hart Crane, 1930
Vile Bodies, Evelyn Waugh, 1930
As I lay Dying, William Faulkner, 1930
The 42nd Parallel, John Dos Passos, 1930
Berlin Alexanderplatz, Alfred Döblin, 1929
Passing, Nella Larsen, 1929
Lady Chatterley’s Lover, D.H. Lawrence, 1928
The Great Gatsby, F. Scott Fitzgerald, 1925
The Waste Land, T.S. Eliot, 1922
BLAST, ed. Wyndham Lewis, 1914-15
McTeague, Frank Norris, 1899
Transcendental Magic, Its Doctrine and Ritual, Eliphas Lévi, 1896
Les Chants de Maldoror, Lautréamont, 1869
Madame Bovary, Gustave Flaubert, 1856
Zanoni, Edward Bulwer-Lytton, 1842
Inferno, from the Divine Comedy, Dante Alighieri, about 1308-1321
The Iliad, Homer, about 800 BC