Πέμπτη 31 Ιανουαρίου 2013

WOODY GUTHRIE (3)

     Τελικά ο ασθενής ανάρρωσε και μπορούμε να περάσουμε στο τρίτο και τελευταίο μέρος του αφιερώματος στον Woody Guthrie: Μιας και δε μπορούσε να μείνει για πολύ σε ένα μέρος, το 1940 έφυγε για τη Νέα Υόρκη. Εκεί ηχογράφησε πολλούς δίσκους και γνωρίστηκε με καλλιτέχνες , προοδευτικούς διανοούμενους και μέλη αριστερών οργανώσεων. Μαζί με άλλους  μουσικούς σχημάτισε μια μπάντα, τους Almanac Singers, με τους οποίους έγραψε πληθώρα τραγουδιών προωθώντας τον αγώνα κατά του φασισμού και τον συνδικαλισμό. Σύντομα έφερε στη Νέα Υόρκη και την οικογένειά του.
     Παρά την επιτυχία, ούτε εκεί μπόρεσε να μείνει πολύ καιρό. Συνέχισε τις περιπλανήσεις, πράγμα που του κόστισε το πρώτο του διαζύγιο. Γυρίζοντας πίσω στη Νέα Υόρκη, γνώρισε μια νεαρή χορεύτρια, τη Marjorie Mazia, με την οποία συμφωνούσαν στην πολιτική ιδεολογία και τον τρόπο ζωής. Αυτή ήταν η πιο δημιουργική περίοδος της ζωής του: έγραψε το πρώτο του βιβλίο “Bound for Glory”, ένα ημι-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα για τα χρόνια της Μεγάλης Αμμοθύελλας, καθώς και πολλά ποιήματα και έδωσε στη δημοσιότητα πολλά σκίτσα και πίνακές του.  Το 1945 παντρεύτηκε τη Marjorie και έκανε μαζί της 4 παιδιά, εκ των οποίων το ένα, η κόρη του Cathy,  πέθανε σε πυρκαγιά, όπως και η αδερφή του χρόνια νωρίτερα.
      Στα τέλη της δεκαετίας του ’40, η συμπεριφορά του άρχισε να γίνεται περίεργη: είχε βίαια ξεσπάσματα και κυκλοθυμική συμπεριφορά, που δημιουργούσε ένταση στην προσωπική και επαγγελματική του ζωή.  Ήταν τα πρώτα συμπτώματα μιας σπάνιας νευρολογικής ασθένειας, της νόσου του Χαντινγκτον, που είχε οδηγήσει 30 χρόνια νωρίτερα και τη μητέρα του στο ψυχιατρείο και, τελικά, στο θάνατο. Τρομοκρατημένος απ’ αυτό που του συνέβαινε, αποφάσισε να απομακρυνθεί από την οικογένειά του και να πάει στην Καλιφόρνια. Εκεί γνώρισε την τρίτη του γυναίκα, Anneke  van Kirk, με την οποία απέκτησε μια κόρη.
     Στα τέλη της δεκαετίας του ’40 και τις αρχές της δεκαετίας του ’50, ο αντικομμουνισμός στην Αμερική κορυφώθηκε. Οι αριστεροί και γενικότερα οι προοδευτικοί Αμερικάνοι, κυρίως όσοι δούλευαν στο χώρο του θεάματος,  μπήκαν στη μαύρη λίστα και υπέστησαν διώξεις.  Ο Woody ήταν ένας απ’ αυτούς που στοχοποιήθηκαν. Αποφάσισε λοιπόν να πάει στη Φλόριντα, όπου ο φίλος του Stetson Kennedy προσέφερε καταφύγιο σε καλλιτέχνες που βρίσκονταν στη μαύρη λίστα. Εκεί ο Woody έγραψε μια σειρά από τραγούδια που σχετίζονταν με το ρατσισμό αλλά και την οικολογία και ξεκίνησε να γράφει άλλο ένα βιβλίο.
     Σιγά σιγά όμως η κατάστασή του επιδεινωνόταν. Σε μια σειρά ταξιδιών μαζί με την Anneke, τα ξεσπάσματά του γίνονταν όλο και πιο συχνά, όλο και πιο  βίαια και χρειαζόταν νοσηλεία. Οι γιατροί τον ταλαιπωρούσαν με λανθασμένες διαγνώσεις που εκτείνονταν από αλκοολισμό μέχρι σχιζοφρένεια, ώσπου, στα μέσα της δεκαετίας του ’50, εισήχθη στο ψυχιατρικό νοσοκομείο Greystone και διαγνώστηκε ότι πάσχει από την ανίατη, κληρονομική νόσο του Χάντινγκτον. Όσα χρόνια έμεινε στο νοσοκομείο ήταν κοντά του η δεύτερη γυναίκα του Marjorie και τα παιδιά του, καθώς και αρκετοί νέοι μουσικοί που τον θαύμαζαν. Ανάμεσα τους ήταν η Joan Baez και ο Bob Dylan. Πολλές φορές έπαιρναν μαζί τους τις κιθάρες τους και του έπαιζαν μουσική για να τον ευχαριστήσουν. Τελικά πέθανε στις 3 Οκτωβρίου 1967, αφήνοντας πίσω του 3.000 τραγούδια, 2 βιβλία, ποιήματα, εικαστικά έργα και άρθρα.

Ο Bob Dylan εκδήλωσε το θαυμασμό αλλά και την ευγνωμοσύνη του στον Woody, γράφοντας γι' αυτόν ένα τραγούδι που μπήκε στον πρώτο του δίσκο, το 1962, το συγκινητικό song to Woody. Παρακάτω επιχείρησα να το μεταφράσω. Φιλιά πολλά!




Είμαι εδώ έξω, χίλια μίλια μακριά απ’ το σπίτι,
Περπατώντας ένα δρόμο που κι άλλοι έχουν περπατήσει
Βλέπω έναν καινούριο κόσμο από πράγματα κι ανθρώπους
Ακούω φτωχούς και χωριάτες και πρίγκιπες και βασιλιάδες


Εϊ, Woody Guthrie, σου’ γραψα ένα τραγούδι
Για έναν αστείο παλιό κόσμο που έρχεται
Μοιάζει άρρωστος και πεινασμένος, είναι κουρασμένος και διαλυμένος
Μοιάζει σαν να πεθαίνει κι ωστόσο  μόλις  έχει γεννηθεί

Εϊ, Woody Guthrie, όμως ξέρω ότι ξέρεις
Όλα όσα λέω κι ακόμα περισσότερα
Σου τραγουδώ το τραγούδι αλλά δεν μπορώ, εσύ έχεις τραγουδήσει αρκετά,
Γιατί δεν είναι πολλοί οι άντρες που' χουν κάνει αυτά που εσύ έχεις κάνει

Στην υγειά του Cisco και του Sonny και του Lead belly
Κι όλων των καλών ανθρώπων που ταξίδεψαν μαζί σου
Στην υγειά των καρδιών και των χεριών  των ανδρών
Που έρχονται με τη σκόνη και φεύγουν με τον άνεμο


Θα φύγω αύριο, αλλά θα μπορούσα να φύγω και σήμερα
Κάπου, κάποια μέρα, στο δρόμο,
Το τελευταίο πράγμα που θα’ θελα να κάνω
Είναι να πω πως έκανα κι εγώ πολλά ταξίδια